==========================
ရာဇဝတ္က်င့္ထံုးဥပေဒပုဒ္မ ၅၁၂ (၁) ႏွင့္ (၂) တို႔တြင္ ျပ႒ာန္းထားပါသည္ ။
တရားခံေျပးမႈမ်ားကို သ႐ုပ္ခြဲရလၽွင္
(က) တရားခံအားလံုးဝဖမ္းဆီးရမိျခင္းမ႐ွိသည့္မႈခင္း
(ခ) အခ်ိဳ႕တရားခံဖမ္းမိၿပီး အခ်ိဳ႕တရားခံထြက္ေျပးေန
ေသာမႈခင္းမ်ားစစ္ေဆးျခင္း
(ဂ) ရံုးတြင္စစ္ေဆးေနစဥ္ တရားခံထြက္ေျပးတိမ္း
ေ႐ွာင္ျခင္း ႏွင့္
(ဃ) တရားခံေျပးေသဆံုးျခင္းတို႔ ျဖစ္ပါသည္ ။
(က) တရားခံအားလံုးဝဖမ္းဆီးရမိျခင္းမ႐ွိသည့္မႈခင္း
=====================================
(၁) တရားခံဖမ္းဆီးရမိရန္ ဝရမ္းထုတ္ရမည္ ။
(၂) ဝရမ္းအတည္မျဖစ္ပါက အတည္မျဖစ္ေၾကာင္းကို
ဝရမ္းအတည္ျပဳသူရဲအရာရွိက ႐ံုး၌လာေရာက္
အစစ္ခံရမည္ ။
(၃) တရားခံဖမ္းဆီးရမိျခင္းမ႐ွိေၾကာင္း သို႔မဟုတ္ ထြက္
ေျပးတိမ္းေရွာင္ေၾကာင္း ထြက္ဆိုမည့္သက္ေသခံ
ခ်က္ကို ေရးမွတ္ယူရမည္ ။
(၄) တရားခံထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ေန၍ အလြယ္တကူ
ဖမ္းဆီးရမိရန္ ေမၽွာ္လင့္ခ်က္မ႐ွိေၾကာင္း ႐ံုးကယံု
ၾကည္သည့္အခါတြင္ ထိုအေၾကာင္းကိုေဖာ္ျပ၍
တရားခံ၏ မ်က္ကြယ္တြင္ သက္ေသမ်ားကို စစ္
ေဆးသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း အမိန္႔ခ်မွတ္ရမည္ ။
(၅) ယင္းေနာက္ အခ်င္းျဖစ္အေၾကာင္းအရာကို ထြက္
ဆိုမည့္ မွင္မဲျပသက္ေသမ်ားအား ဆက္လက္စစ္
ေဆးရန္ျဖစ္ပါသည္ ။
(၆) သက္ေသထြက္ခ်က္မ်ားအရ တရားခံအေပၚ အေရး
အေရးယူရန္ အေျခအျမစ္ရွိ မ႐ွိကို သံုးသပ္ရမည္ ။
အေျခအျမစ္မရွိပါက သို႔မဟုတ္ ေသးငယ္ေသာျပစ္မႈ
ျဖစ္ပါက ရာဇဝတ္က်င့္ထံုးဥပေဒပုဒ္မ ၈၇-၈၈ အရ
အေရးယူရန္မလိုပါ ။(ရံုးလက္စြဲ ၅၁၃ )
(၇) တရားခံျပစ္မႈက်ဴးလြန္ေၾကာင္း အေျခအျမစ္႐ွိပါက
ရာဇဝတ္က်င့္ထံုးဥပေဒပုဒ္မ ၆၇(၁)အရ ရက္ ၃၀
ထက္ မနည္း အခ်ိန္ေပး၍ တရားခံလာေရာက္ရန္
ေၾကာ္ျငာစာထုတ္ရမည္ ။ ရာဇဝတ္က်င့္ထံုး ၈၇(၂)
အရ ယင္းေၾကာ္ျငာစာကိုတရားခံေနအိမ္၌ ကပ္ထား
ရမည္ ။
(၈) တရားခံေျပးအား႐ံုးလာေရာက္ရန္ေၾကျငာၿပီးေနာက္
မည္သည့္အခ်ိန္၌မဆို တရားခံေျပးပိုင္ဆိုင္ေသာ
ေရႊ႕ေျပာင္းႏိုင္သည့္ပစၥည္းမ်ားကို ေရာင္းရန္အမိန္႔
ထုတ္ႏိုင္သည္ ။(ရာဇဝတ္က်င့္ထံုး ၈၇(၁)(၂))။ဝရမ္း
ကပ္သည့္ေန႔မွ ၆ လအတြင္း တစ္စံုတစ္ဦးက ဝရမ္း
ကပ္ထားသည့္အေပၚ ဆိုင္ေရးဆိုင္ခြင့္ရွိသည္ဟု
တင္ျပေတာင္းဆိုလာလ်ွင္ ရံုးကစံုစမ္းစစ္ေဆး၍
သင့္ေလ်ာ္ေသာအမိန္႔ ခ်မွတ္ႏိုင္သည္ ။ဝရမ္းကပ္
သည့္ေန႔မွ ၂ ႏွစ္အတြင္း တရားခံက အဖမ္းခံလ်င္
ျဖစ္ေစ ၊ ဖမ္းမိလ်ွင္ျဖစ္ေစ ၊ ရံုးကထြက္ေျပးတိမ္း
ေရွာင္သည္ဟု မယူဆပါကဝရမ္းကပ္ထားေသာ
ပစၥည္းကိုတရားခံအားျပန္ေပးႏိုင္သည္ ။က်င့္ထံုး
၈၇-၈၈ အရ ေဆာင္ရြက္ၿပီးမွသာ တရားခံေျပး
(ဝရမ္းေျပး)ျဖစ္သည္ ။
(၉) တရားခံအား အထက္ပါနည္းလမ္းအတိုင္း ရံုးသို႔လာ
ေရာက္ရန္ အတင္းအၾကပ္ ျပဳလုပ္ခ်ိန္တြင္ တရားလို
ျပ သက္ေသမ်ားအား စစ္ၿမဲစစ္ေဆးသြားရမည္ ။
(၁၀)တရားခံမ်က္ကြယ္တြင္ လိုျပသက္ေသမ်ား၏
ကတိသစၥာျပဳအစစ္ခံခ်က္မ်ားသည္ ေနာင္တြင္ ၄င္း
ျပစ္မႈႏွင့္စြပ္စြဲခံရသူမည္သူ႔အေပၚမဆို ကတိသစၥာ
ျပဳအစစ္ခံခဲ႔သူ ေသ/အေဝးေရာက္/ရွာမေတြ႕/
အခ်ိန္ႏွင့္ စရိတ္အလြန္ကုန္က်မည့္ အေျခအေနမ်ိဳး
ေၾကာင့္ မလာမေရာက္ႏိုင္ေသာအခါတြင္သက္ေသ
ခံအျဖစ္အသံုးျပဳႏိုင္သည္ ။ (က်င့္ထံုး ၅၁၂(၁)၊ရံုး
လက္စြဲအပိုဒ္ ၅၀၃၊ ကာစီႏွင့္အစိုးရ ၁၉၆၂ ျမန္မာ
ႏိုင္ငံတရားစီရင္ထံုး စာ-၄၁၇)
(ခ) အခ်ိဳ႕တရားခံကိုဖမ္းမိၿပီးအခ်ိဳ႕တရားခံထြက္ေျပးေန
ေသာမႈခင္းမ်ား
=====================================
အထက္အပိုဒ္(က)တြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္အတိုင္းပင္
ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ေနေသာ တရားခံအေပၚ ရာေသး
အမႈဖြင့္လွစ္ေဆာင္ရြက္ရၿပီး ဖမ္းဆီးရမိေသာတရားခံ
အေပၚပံုမွန္အတိုင္းစစ္ေဆးေဆာင္ရြက္ရမည္ ။
(ဂ) ရံုး၌စစ္ေဆးေနစဥ္တရားခံထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ျခင္း
=====================================
စစ္ေဆးဆဲတရားခံအား အာမခံေပးထားစဥ္ျဖစ္ေစ၊
အခ်ဳပ္မွထြက္ေျပးလြတ္ေျမာက္လ်ွင္ျဖစ္ေစ ထိုကိစၥမ်ိဳး
ႀကံဳတတ္ပါသည္ ။အာမခံေပးထားေသာတရားခံထြက္
ေျပးလ်ွင္အာမခံဝန္ေပးသူမ်ား ၊အေပၚ ရာဇဝတ္က်င့္ထံုး
ဥပေဒပုဒ္မ ၅၁၄ အရ ရာေသးအမႈဖြင့္၍ ခံဝန္ေပးသူမ်ား
အေပၚ အေရးယူရပါသည္ ။
အမႈစစ္ေဆးေနဆဲ တရားခံထြက္ေျပးတိမ္းေ႐ွာင္
ေသာအခါ၌ အမႈႀကီးအားက်င့္ထံုးပုဒ္မ ၅၁၂အရ အမႈ
ေသးအျဖစ္ထြက္ေျပးေသာတရားခံအတြက္ဖြင့္လွစ္ရပါ
သည္ ။
တရားခံမ်ားကို ပူးတြဲစြဲဆိုရာ၌ တရားခံတစ္ဦးထြက္
ေျပးလ်ွင္ ထိုတရားခံအတြက္ရာေသးအမႈဖြင့္လွစ္
ေဆာင္ရြက္ၿပီး၊က်န္တရားခံမ်ားအတြက္မူ မူလျပစ္မႈ
ႀကီးအတိုင္းပင္ ဆက္လက္စစ္သြားရမည္ ။
(ဃ) တရားခံေျပးေသဆံုးျခင္း
=====================
တရားခံေျပးေသဆံုးေၾကာင္း သတင္းရသည့္အခါ
ထိုတရားခံေသဆံုးေၾကာင္း သိ႐ွိသူႏွင့္ရပ္ကြက္အုပ္ခ်ဳပ္
ေရးမႈးတို႔အားေခၚယူစစ္ေဆးၿပီး မွန္ကန္ေၾကာင္း ေတြ႕႐ွိ
ပါက ထိုအမႈကိုပိတ္ရန္ျဖစ္ပါသည္ ။
